II. Dünya Savaşı’nda oldukça fazla kullanılmış olan M4 Sherman Tankı nedir?
M4 Sherman tankı II. Dünya Savaşı’nda ABD ordu ve deniz piyade kolordusu tarafından kullanılmış Amerika Birleşik Devletleri yapımı orta sınıf bir tanktır. İsmini ise General William Tecumseh Sherman‘dan alır.Aslında tankın asıl ismi M4 General Sherman‘dır.
50.000’e yakın M4 Sherman üretilmiştir.M4 Sherman tanklarının Kanada’da üretilen versiyonlarına Grizzly denilmiştir.Sovyetler tarafında ise Emça adı ile anılmaktaydı.
M4 Sherman tankların üretimi hızlıydı.Bunun yanında hareket kabiliyeti yüksek ve güvenilir tanklardı.Tasarımının basit olması da aynı zamanda tankın üretiminin aynı şekilde basit ve hızlı olmasını sağlıyordu.
M4 Sherman tankları Sovyet, Britanya ve Fransız güçleri tarafından kullanıldı.Bunun yanında M4 Sherman’ların birçok farklı türevi de bulunmaktaydı.Jumbo olarak anılan modeli daha ağır ve kalın bir zırha ve daha büyük çaplı bir topa sahipti.DD (Duplex Drive-Çiftli Şürüş) türevi de bulunan M4 Sherman ise çıkartma görevleri için tasarlanmıştır.
M4’lerin savaşta en çok karşı karşıya kaldığı tank ise Panzer IV tankları olmuştur. M4’ler Tiger I ve Panther 5 karşısında zayıf ve etkisiz kalsalar da yüksek sayıları sebebi ile onları alt etmeyi başarabilmişlerdir.M4’ler Sovyet tarafında bulunan T-34 ile benzer özelliklere sahip olmasına rağmen T-34 geniş paletleri ve eğimli zırhı sayesinde M4’ten daha iyi bir tank olmayı başarmıştır.
M4 Sherman tankları II. Dünya Savaşı‘nda en çok üretilen tanklardan birisi olmasına rağmen sayısına oranla bakılırsa başarıları oldukça düşüktür.M4 Sherman başarılı bir tank olarak gösterilse de aslında bu tanklar bir”panzer” yani zırhlı araçtır.Bu tasarımın amacı ise tanklarla karşılıklı olarak savaşmak değil piyadeler için sığınak yok etmek ve yol temizlemekti.
Gelişimi
M4 Sherman tankı M3 Lee tankını temel alarak tasarlanmış bir tanktır.M3 gibi iki adet top kullanmak yeine bir adet 75 mm çapında topa sahiptir.
Çift sürüşlü olan M4’ler 75 mm çapında düşük hızlı bir topa sahipti.75 mm‘lik top zırh delme kabiliyetine sahip olmasa da yüksek patlayıcı etkisi ile piyadelere karşı etkili idi.
Britanya tarafında M4’e 17 Pounder (76,2 mm) anti-tank topu takıldı.Bu türev M4 Sherman Firefly (Ateş Böceği) adı ile bilinir.İlk başlarda Amerikan ordusu bu 76,2 mm toplardan kendi tanklarına taktırmadı. Daha sonra ise M4A1, M4A2, M4A3 türleri 76 mm’lik bir topa sahip oldu ve anti-tank özellikleri artırıldı. M4A4′ler anti-tank özelliği olarak T-34/85 ile eşit bir seviyedeydi.
Savaştaki Rolleri
M4’ler daha önce de belirttiğimiz gibi tank yok etmek amaçlı değil bunun yerine piyadelere destek amaçlı olarak tasarlanmış ve üretilmiştir.ABD tank yok etme görevini topçulara, anti-tank silahlarına, tank avcılarına ve uçaklara vermiştir.Tanklar ise piyade desteği için vardı.Ancak Alman Tiger ve Panther tankları da savaşa dahil olmaya başlayınca M4 Sherman tankları da anti-tank özelliğine uygun hale getirildiler.
Pasifik cephesinde savaş genel anlamda denizde geçmesine rağmen birkaç tank çatışması da yaşanmıştır.M4 Sherman’lar 1930‘lu yıllardan kalma Japon tanklarını rahat bir şekilde yok etmeyi başarmışlardır ve bunu yaparken M4’lere anti-tank topu takma gereksinimi duymamışlardır.
Kullanıcılar
Arjantin
Avustralya
Brezilya
Kanada
Şili
Küba
Danimarka
Mısır
Japonya (ele geçirilen tanklar)
Özgür Fransa
Almanya (ele geçirilen tanklar)
Hindistan
İran
Özgür Fransa
İtalya (savaş sonrası)
Lübnan
Güney Kore
İsrail
Şili
Küba
Danimarka
Özgür Fransa
Almanya (ele geçirilen tanklar)
Hindistan
İran
İsrail
Mısır
Japonya (ele geçirilen tanklar)
Özgür Fransa
İtalya (savaş sonrası)
Lübnan
Güney Kore
Japonya (savaş sonrası verilen)
Sovyetler Birliği
Türkiye
Amerika Birleşik Devletleri
Uganda
Filipinler
Polonya
Portekiz
Çin
Birleşik Krallık
Yugoslavya
Endonezya
Hollanda
Yeni Zelanda
Nikaragua
Pakistan
Paraguay
Peru
Suudi Arabistan
Güney Afrika